ΜΕΘΥΣΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ !!!

Συναγερμό σημαίνουν οι επιστήμονες για την εξάπλωση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών σε όλο και μικρότερες ηλικίες

ΕΛΕΝΑ ΦΥΝΤΑΝΙΔΟΥ

Τα ελληνόπουλα με το που τελειώνουν το σχολείο κατακλύζουν τις παραλίες αλλά δεν παίζουν ρακέτες στην αμμουδιά. Κάθονται στους πάγκους των διπλανών παραλιακών μπαρ και πίνουν. Οπως ακριβώς κάνουν και τα χειμωνιάτικα Σάββατα, όταν απελπισμένοι ταξιτζήδες στις 3.00 το πρωί κάνουν βόλτες στα στενά γιατί οι νεαροί πελάτες τους δεν θυμούνται σε ποιο δρόμο είναι το σπίτι τους... Τα τελευταία χρόνια τα ελληνόπουλα έχουν βουτήξει στις καταχρήσεις. Από χρόνο σε χρόνο η κατάσταση χειροτερεύει και επεκτείνεται σε όλο και μικρότερες ηλικίες.

Η εξάπλωση του αλκοόλ στις μικρές ηλικίες κρίνεται από τους ειδικούς επιστήμονες ανησυχητική, καθώς ένα στα δέκα αγόρια ηλικίας 11 ετών και το 3,2% των κοριτσιών της ίδιας ηλικίας βρίσκονται με ένα ποτήρι στο χέρι συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα. Χειρότερη είναι η εικόνα στους 15χρονους. Περίπου οι τρεις στους δέκα δηλώνουν ότι καταναλώνουν, συχνά μέσα στην εβδομάδα, οποιοδήποτε αλκοολούχο ποτό. Μάλιστα δύο στα δέκα αγόρια και ένα στα δέκα κορίτσια προτιμούν τα βαριά ποτά, όπως το ουίσκι και τη βότκα.

Καθώς ο ένας στους δέκα τραυματισμούς από τροχαίο ατύχημα αποδίδεται στην κατανάλωση αλκοόλ, η εφαρμογή αυστηρών μέτρων για την προστασία των νέων από τις συνέπειες του οινοπνεύματος κρίνεται επιτακτική.

Τα παραπάνω στοιχεία περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Περιορισμό των Βλαπτικών Συνεπειών του Αλκοόλ στην Υγεία (2008-2012), το οποίο έχει δοθεί για δημόσια διαβούλευση.

Εκτός από την απαγόρευση της πώλησης αλκοολούχων ποτών σε ανηλίκους από την 1η Ιανουαρίου 2009, η οποία περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για το κάπνισμα, ο υπουργός κ. Δ. Αβραμόπουλος προωθεί σειρά μέτρων περιορισμού της κατανάλωσης του οινοπνεύματος. Ειδικότερα, προωθείται:

* Η βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου για τη μέγιστη επιτρεπτή συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα κατά την οδήγηση, στο πλαίσιο της κοινοτικής σύστασης του Ιανουαρίου του 2001, με τη θέσπιση χαμηλότερου ορίου (0,2 mg/ml) σε νέους οδηγούς, μοτοσικλετιστές, οδηγούς μεγάλων οχημάτων και οδηγούς που μεταφέρουν επικίνδυνες ουσίες.

* Κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την επιβολή απαγορεύσεων στην κατανάλωση αλκοόλ σε όλους τους χώρους εργασίας του δημοσίου τομέα και σε συγκεκριμένους χώρους εργασίας του ιδιωτικού τομέα.

* Η απαγόρευση πωλήσεων αλκοολούχων ποτών σε δημόσια κτίρια και άλλους επαγγελματικούς χώρους.

* Η ανάπτυξη συμβουλευτικών υπηρεσιών πρόληψης της εξάρτησης από το αλκοόλ μέσω τηλεφώνου και Διαδικτύου.

* Η ίδρυση δύο κλινικών σωματικής αποτοξίνωσης αλκοολικών σε Νοσοκομεία του ΕΣΥ στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Οι κλινικές αυτές θα στελεχωθούν με εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό που θα ανταποκρίνεται στο σύνολο των αναγκών και των προβλημάτων των αλκοολικών κατά τη φάση της σωματικής αποτοξίνωσης. Θα οργανωθεί η συνεργασία και η διασύνδεση των κλινικών σωματικής αποτοξίνωσης με τις υπηρεσίες συμβουλευτικής υποστήριξης και όλα τα υφιστάμενα προγράμματα ψυχολογικής απεξάρτησης.

* Η ανάπτυξη μιας νοσοκομειακής κλινικής σωματικής αποτοξίνωσης αλκοολικών σε κάθε Περιφερειακό Νοσοκομείο της χώρας.

* Η μετεξέλιξη των λειτουργούντων ιατρείων αλκοολισμού και η δημιουργία ολοκληρωμένων ανοικτών θεραπευτικών προγραμμάτων συμβουλευτικής και απεξάρτησης στα Περιφερειακά Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Αλεξανδρούπολης, Λάρισας, Ιωαννίνων, Πάτρας και Ηρακλείου. Τα προγράμματα αυτά θα προσφέρουν υπηρεσίες σε εξαρτημένα από το αλκοόλ άτομα και στις οικογένειές τους. Τα θεραπευτικά προγράμματα θα καλύπτουν όχι μόνο αυτούς που μπορούν να υποστηριχθούν στο πλαίσιο μιας δομής εξωτερικής παρακολούθησης, αλλά και εκείνους που έχουν ανάγκη επιβλεπόμενης αποτοξίνωσης με διαμονή.

* Η ανάπτυξη Αλκοολογικών Ιατρείων σε επιλεγμένα Νοσοκομεία του ΕΣΥ, σε συνεργασία με τα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία.

* Η καθιέρωση συστήματος προδιαγραφών για τις ιδιωτικές μονάδες παροχής υπηρεσιών θεραπείας και απεξάρτησης ατόμων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το αλκοόλ.

«Η ανάπτυξη νέων μορφών εξαρτήσεων και το έλλειμμα που υπάρχει στη χώρα μας για την αντιμετώπισή τους επιβάλλει τη μετεξέλιξη του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) από έναν μηχανισμό διαχείρισης προγραμμάτων υποκαταστάτων σε ένα ευέλικτο όργανο συντονισμού και υλοποίησης οριζόντιας εθνικής πολιτικής για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων και την παραγωγή καινοτόμου και στοχευμένης πολιτικής πρόληψης» τονίζεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Στο πλαίσιο αυτό - σημειώνεται - επιβάλλεται η μετεξέλιξη του ΟΚΑΝΑ σε Εθνικό Κέντρο Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΚΑΕ), το οποίο θα χαράζει και θα υλοποιεί ολοκληρωμένη στρατηγική πρόληψης του αλκοόλ και των βλαβερών συνεπειών τους στον πάσχοντα και στην οικογένειά του.

Τα στοιχεία που δείχνουν την κατανάλωση του αλκοόλ στους νέους είναι ανησυχητικά. Το Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνει τα αποτελέσματα έρευνας η οποία διεξήχθη σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και έδειξε συχνή κατανάλωση οποιουδήποτε αλκοολούχου ποτού για το 5% των εφήβων ηλικίας 11 ετών, το 11% των εφήβων ηλικίας 13 ετών και το 29% των εφήβων ηλικίας 15 ετών.

Οι έφηβοι φαίνεται να προτιμούν συγκεκριμένους τύπους ποτών, με την μπίρα να κατέχει την υψηλότερη θέση και τα «σκληρά ποτά» να ακολουθούν στις περισσότερες περιπτώσεις. Τελευταίο στην κατανάλωση έρχεται το κρασί.

Ενα πολύ σημαντικό στοιχείο που καταδεικνύει η μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία (ΕΚΤΕΠΝ) σε σχέση με την κατανάλωση αλκοόλ στους έφηβους είναι το γεγονός ότι η μεγάλη πλειονότητα (65,4%) καταναλώνει αλκοολούχα ποτά σε χώρους όπου απαγορεύεται - βάσει νόμου - σε άτομα ηλικίας κάτω των 17 ετών. Το ποσοστό «μεγαλώνει» αν προστεθεί σε αυτό και το 4,6% των εφήβων που αναφέρουν ότι καταναλώνουν αλκοολούχα ποτά σε ταβέρνα ή εστιατόριο.

Σε ό,τι αφορά τους ενηλίκους, το ποσοστό καθημερινής κατανάλωσης αλκοόλ στους άνδρες φθάνει στο 42,5% ενώ στις γυναίκες το 13,6%. Τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης, και στα δύο φύλα, παρατηρούνται στην ηλικία 55-64 ετών. Αντίθετα τα ποσοστά ολοκληρωτικής αποχής από το αλκοόλ είναι χαμηλά για την Ελλάδα και αφορούν το 8,3% του πληθυσμού (άνδρες 1,2%, γυναίκες 15,4%).

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΕΚΤΕΠΝ (2006), οι συνήθεις χώροι κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών μπορεί να είναι ιδιωτικοί (το σπίτι) ή να σχετίζονται με κάποια μορφή διασκέδασης. Συνήθως ο ένας στους τρεις ερωτώμενους καταναλώνει αλκοολούχα «στο σπίτι» (31,9%) ή «στο σπίτι κάποιου άλλου» (5,5%), ενώ στην πλειονότητά τους (ποσοστό 61,9%) αναφέρουν κατανάλωση αλκοολούχων ποτών εκτός σπιτιού και κυρίως σε χώρους διασκέδασης όπως «μπαρ ή κλαμπ» (28,5%), «ταβέρνα ή εστιατόριο» (19,2%) και «καφενείο ή καφετέρια» (14,2%). Οι γυναίκες αναφέρουν κατανάλωση αλκοολούχων στο σπίτι σε υψηλότερο ποσοστό από τους άνδρες (42,3% έναντι 33,6%), οι οποίοι δηλώνουν ότι προτιμούν να πίνουν όταν βρίσκονται σε κάποιο μπαρ ή κλαμπ (30%).

Θάνατοι από νοσήματα που σχετίζονται με το ποτό

Οπως αναφέρεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Περιορισμό των Βλαπτικών Συνεπειών του Αλκοόλ στην Υγεία (2008-2012), η κατανάλωση αλκοόλ θεωρείται ότι σχετίζεται με 60 τύπους διαταραχών και σωματικών κακώσεων. Εκτιμάται ότι η χρήση αλκοόλ προκαλεί το 20%-30% των καρκίνων του οισοφάγου και του ήπατος, των κιρρώσεων του ήπατος, των επιληπτικών κρίσεων, των τροχαίων ατυχημάτων παγκοσμίως, καθώς επίσης και των εγκλημάτων. Οι θάνατοι που οφείλονται στο αλκοόλ ανέρχονται σε 1,8 εκατ. παγκοσμίως - σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας - και αντιπροσωπεύουν το 3,2% της θνησιμότητας.

Η Ελλάδα φαίνεται ότι έχει τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων εξαιτίας τροχαίων δυστυχημάτων. Μελέτη η οποία διεξήχθη σε Νοσοκομεία της Αθήνας δείχνει ότι η κατανάλωση αλκοόλ ήταν το αίτιο για το 10% των εισαγωγών στο νοσηλευτικό ίδρυμα έπειτα από τροχαίο ατύχημα. Τα στοιχεία της Τροχαίας καταδεικνύουν ότι το χρονικό διάστημα 2005-2006 το ποσοστό των τροχαίων δυστυχημάτων που οφείλονταν σε μέθη ήταν 28% και 25,4% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με το ΕΚΤΕΠΝ, περίπου 200.000 Ελληνες έχουν εξάρτηση από το αλκοόλ. Εκτιμάται ότι για 5.000 θανάτους που καταγράφονται σε ετήσια βάση «ευθύνονται» καταστάσεις οι οποίες σχετίζονται με την κατάχρηση οινοπνεύματος.