ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΙΣΛΑΜ

Αν η πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 την το συμβολικό τέλος της αναμέτρησης των δημοκρατικών κοινωνιών με μια από τις πιο σκληρές μορφές ολοκληρωτισμού, η πτώση των Δίδυμων Πύργων θα εκλαμβάνεται από τους ιστορικούς του μέλλοντος ως η εξίσου συμβολική αρχή της αναμέτρησης των ανοιχτών κοινωνιών μας με τον ναζισμό του 21ου αιώνα, τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό. Μια ιδεολογία/θρησκεία μίσους απέναντι στην θρησκευτική ανοχή, τον πλουραλισμό, την ελευθερία και την ισότητα και κάθε άλλη αξία κι αρχή πάνω στις οποίες οικοδομείται το σύγχρονο, κοσμικό, φιλελεύθερο κράτος και τις οποίες αργά η γρήγορα καλείται να ασπαστεί κάθε λαός που θέλει να εκσυγχρονιστεί και να συμβαδίσει με την εποχή του. Το μίσος αυτό εκδηλώνεται εδώ και δεκαετίες, καθώς αυξάνεται η επιρροή του ριζοσπαστικού Ισλάμ μέσα στον μουσουλμανικό κόσμο, με τη βία, την τρομοκρατία, τα μαζικά εγκλήματα κτλ τόσο στο εσωτερικό του (Αλγερία, Ινδονησία, Αφγανιστάν, Ιράν κτλ) αλλά και εναντίον άλλων λαών (αρχικά λαοί στην περιφέρεια του Ισλάμ όπως Ινδοί, Εβραίοι, Αφρικανοί αλλά τώρα και Αμερικανοί και Ευρωπαίοι).

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι ακραίες αυτές μορφές του ριζοσπαστικού Ισλάμ δεν απαντώνται απλά ανάμεσα σε μια χούφτα τρομοκρατών και εγκληματιών, αλλά είναι ευρύτατα διαδεδομένες σε μεγάλα τμήματα μουσουλμάνων. Μελέτες τα υπολογίζουν σε 10-15% του μουσουλμανικού πληθυσμού, με ισχυρή φωνή στα ΜΜΕ, με οργανωμένα δίκτυα πληροφόρησης, χρηματοδότησης και δράσης και το κύμα διαρκώς μεγαλώνει. Είναι μια οργανωμένη αντίδραση σε κάθε νεωτερικότητα και σε κάθε φωνή εντός του μουσουλμανικού κόσμου που ζητά εκσυγχρονισμό, ανάπτυξη, ευημερία και ανθρώπινα δικαιώματα. Στόχος δεν είναι άλλος από τη καθολική επικράτηση σε πρώτη φάση εντός του μουσουλμανικού χώρου και στη συνέχεια η εξαγωγή του σκοταδισμού τους με κάθε μέσο στον υπόλοιπο κόσμο, που δε δέχεται τις μισαλλόδοξες φανατικές δοξασίες τους. Η πλήρης υποταγή κάθε άλλης πολιτικής ή κοινωνικής αξίας ή εξουσίας στον θρησκευτικό νόμο (και φυσικά σε κείνους με το «ιερό καθήκον» να τον «ερμηνεύουν» και να τον εφαρμόζουν).

Είναι δε εντυπωσιακές οι ομοιότητες στη σκέψη και στη δράση με άλλα ολοκληρωτικά ρεύματα του παρελθόντος. Ο «εξαγνισμός» του κόσμου από κάθε αντίθετη άποψη στο θρησκευτικό νόμο, η εξόντωση με κάθε μέσο των «εχθρών», η υπακοή στους «Μεγάλους Οδηγούς», η πίστη σε μια δικτατορική διακυβέρνηση από ένα «φωτισμένο» ηγέτη, η υποταγή της ελεύθερης σκέψης και της ανεξαρτησίας του ατόμου στην δογματική ορθοδοξία μας θυμίζει όχι μόνο τις περασμένες προ πολλού εποχές του χριστιανικού Μεσαίωνα, αλλά και τις πρόσφατες εκδηλώσεις πολιτικού Μεσαίωνα του 20ο αιώνα. Τόσο ο ναζισμός/φασισμός, όσο και ο κομμουνισμός μπορούν να βρουν άφθονα χαρακτηριστικά τους στη σύγχρονη απειλή που αντιμετωπίζουμε.

Θα καταλάβουμε πολλά για τη σκέψη των σύγχρονων ισλαμοφασιστών αν δούμε τη δράση του σημαντικότερου ίσως πνευματικού ηγέτη αυτού του μισαλλόδοξου ρεύματος, του Χατζ Αμίν Μοχάμεντ Αλ Χουσεϊνί, πρώην μουφτή της Ιερουσαλήμ. Τα πρώτα δείγματα του θρησκευτικού του παραλογισμού και της διάθεσης εξόντωσης κάθε διαφορετικότητας τα έδειξε συμμετέχοντας ενεργά στη μεγάλη σφαγή του χριστιανικού ελληνικού στοιχείου στον Πόντο. Όταν κατάφερε να γίνει στη δεκαετία το 1920 μουφτής της Ιερουσαλήμ (της σημαντικότερης θέσης που μπορούσε να κατέχει μουσουλμάνος στην υπό Βρετανική κατοχή Παλαιστίνη και ουσιαστικός ηγέτης των Αράβων της) προσπάθησε με κάθε τρόπο να διαλύσει την εδραιωμένη για αιώνες ειρηνική θρησκευτική και πολιτισμική συνύπαρξη της περιοχής. Υποδαύλισε αντι-εβραϊκές εξεγέρσεις και σφαγές το 1920 και το 1929, αλλά η μεγάλη ευκαιρία για μια «καθαρή» λύση ήρθε με την άνοδο των Ναζί στην εξουσία.

Οι κοινοί εχθροί (Εβραίοι, Άγγλοι, πλουτοκράτες, δημοκρατικά καθεστώτα κτλ), οι κοινές μέθοδοι (βία, τρομοκρατία κτλ) και ο κοινός ολοκληρωτικός τρόπος σκέψης οδήγησαν πολύ γρήγορα στη συμμαχία των ριζοσπαστών εξτρεμιστών ισλαμιστών με τη Ναζιστική Γερμανία. Το 1936 έγινε μεγάλη αραβική εξέγερση στην Παλαιστίνη εναντίον των Βρετανών καθοδηγούμενη από τον Αλ Χουσεϊνί και χρηματοδοτούμενη, τουλάχιστον εν μέρει, από τον Άντολφ Άιχμαν. Έγιναν εκτεταμένες σφαγές κάθε μη-μουσουλμανικού πληθυσμού. Η αποτυχία της εξέγερσης το 1939, ανάγκασε τον Αλ Χουσεϊνί να καταφύγει στο Ιράκ (επίσης υπό Βρετανική κατοχή) όπου το 1941 οργάνωσε νέα εξέγερση υπέρ των Γερμανών (την ώρα που οι Βρετανοί πολεμούσαν τον Ρόμμελ στην Β.Αφρική), που πάλι απέτυχε. Μετά από αυτά αναγκάστηκε να καταφύγει στη Ναζιστική Γερμανία.

Σ’ όλη την υπόλοιπη διάρκεια του πολέμου συνέχισε το κήρυγμά του μέσω γερμανικών ραδιοφωνικών εκπομπών που μεταδίδονταν στον αραβικό κόσμο ενισχύοντας τον φονταμενταλισμό, τον φανατισμό, και τον αντισημιτισμό ενώ χειροκροτούσε και δικαιολογούσε την «τελική λύση» του Χίτλερ. Κατάφερε να αποτρέψει συμφωνίες μεταξύ του Άιχμαν και της Βρετανικής κυβέρνησης για ανταλλαγή Γερμανών αιχμαλώτων πολέμου με παιδιά Εβραίων (τα οποία πιθανόν να κατέληγαν μετά στην Βρετανική Παλαιστίνη). Χιλιάδες παιδιά κατέληξαν στα κρεματόρια του Άουσβιτς, μια μοίρα που θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει αν δεν ήταν στη μέση ο Αλ Χουσεϊνί. Ο μουφτής ήταν και από τα κύρια όργανα δημιουργίας μιας ισλαμικής μεραρχίας των SS, της 13ης Handshar, που περιελάμβανε κύρια μουσουλμάνους της Βοσνίας αλλά και εθελοντές από όλο τον αραβικό κόσμο. Κύριο έργο της ήταν η συμμετοχή στη γενοκτονία 800.000 Γιουγκοσλάβων (Σέρβων, Εβραίων και Τσιγγάνων).

Η ναζιστική επιρροή βέβαια στον αραβικό χώρο δεν περιορίστηκε στον Αλ Χουσεϊνί. Ο εμφανιζόμενος εκείνη την εποχή αραβικός εθνικισμός ήταν πολύ δεκτικός στις ναζιστικές επιρροές. Εθνικοσοσιαλιστικά κόμματα και οργανώσεις ξεπήδησαν παντού σε όλο τον αραβικό κόσμο. Σημαντικότερα ήταν το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα της Συρίας και η «Νέα Αίγυπτος». Η τελευταία ιδρύθηκε το 1933 και ήταν ακριβής απομίμηση του γερμανικού ναζιστικού κόμματος. Διέθετε τάγματα εφόδου, τελετές με πυρσούς, συνθήματα μεταφράσεις των γερμανικών κτλ. Από τα πλέον σημαντικά της στελέχη ήταν ένας νεαρός αξιωματικός, ο Γκαμάλ Αμπντούλ Νάσερ. Ο Νάσερ ανέπτυξε τον λεγόμενο «αραβικό σοσιαλισμό» (ακολουθώντας κατά γράμμα τα γερμανικά του πρότυπα) και το 1952 κατέλαβε πραξικοπηματικά την εξουσία στη Αίγυπτο. Φυσικά από τα πρώτα μέτρα που πήρε ήταν η απαγόρευση κάθε άλλης πολιτικής έκφρασης και η εξόντωση όσων έβλεπε ως αντιπάλους (κομμουνιστές, Εβραίους κτλ). Στην Αίγυπτο του αραβοναζισμού βρήκε καταφύγιο και ο Αλ Χουσεϊνί, ο οποίος μετά τον πόλεμο πήγε στην Ελβετία. Ο Αλ Χουσεϊνί μεσολάβησε ώστε πολλοί Ναζί καταζητούμενοι εγκληματίες πολέμου των SS και της Γκεστάπο να βρουν εργασία στην υπηρεσία του Νάσερ. Ο πλέον διάσημος ήταν ο Ότο Σκορζένυ, καταδρομέας των SS.

Ο ναζισμός στην Αίγυπτο είχε γερές βάσεις και πέρα από τον Αν Χουσεϊνί. Ο Χασάν Αλ-Μπάνα, ιδρυτής της Ισλαμικής Αδερφότητας, ήταν ένθερμος οπαδός της Ναζισιτκής Γερμανίας, όπως ήταν και ο Ανουάρ Σαντάτ, ο οποίος πέρασε 4 χρόνια σε βρετανική φυλακή για συνεργασία με το Τρίτο Ράιχ. Ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του το 1978, In Search of Identity, γράφει: “I was in our village for the summer vacation when Hitler marched from Munich to Berlin, to wipe out the consequences of Germany’s defeat in World War I and rebuild his country. I gathered my friends and told them we ought to follow Hitler’s example….”

Μεγάλη επιρροή είχε ο Αλ Χουσεϊνί και στον σχηματισμό του Συριακού και του Ιρακινού κόμματος Μπάαθ. Με δική του συμβολή ο Αλόις Μπρούνερ, ο καταζητούμενος σφαγέας της Ουκρανίας, μπόρεσε να βρει θέση συμβούλου στο Συριακό Γενικό Επιτελείο. Αλλά και πριν αυτόν, η διείσδυση του ναζισμού ήταν σημαντική. Όπως γράφει ένας από τους ιδρυτές του κόμματος Μπάαθ, ο Σάμι Αλ-Τζουντί: “We admired the Nazis. We were immersed in reading Nazi literature and books . . . . We were the first who thought of a translation of Mein Kampf. Anyone who lived in Damascus at that time was witness to the Arab inclination toward Nazism.”

Προσέξτε τα λόγια του του Γενικού Γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου, κατά την κύρηξη του πολέμου εναντίον του Ισραήλ το 1948, μόλις τρια χρόνια μετά το τέλος του Ολοκαυτώματος: “will be a war of extermination and a momentous massacre which will be spoken of like the Mongolian massacres and the Crusades.”

Ακόμα πιο μεγάλη και άμεση ήταν η συμμετοχή του Αλ Χουσεϊνί στο σχηματισμό της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Ως ουσιαστικός ηγέτης των Αράβων της περιοχής, ο Αλ Χουσεϊνί είχε κεντρικότατο ρόλο στην ίδρυση της οργάνωσης το 1964. Ο πρώτος πρόεδρος της ΟΑΠ, ο Αχμέτ Σουκάιρι, τον είχε ως πνευματικό μέντορα και καθοδηγητή. Μεγάλο μέρος της ιδεολογίας του Αλ Χουσεϊνί ενσταλάχθηκε στην οργάνωση. Μια επιρροή που εξακολουθεί μέχρι τις μέρες μας αν αναλογιστούμε ότι η αραβική μετάφραση του Mein Kampf κατέχει την 6η θέση ανάμεσα στα βιβλία με τις μεγαλύτερες πωλήσεις μεταξύ των Αράβων της Παλαιστίνης! Eπίσης τα γνωστά “Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών” (ένας αντισημιτικός λίβελος προπαγάνδας που γράφτηκε κατ’ εντολή της Οχράνα, της μυστικής αστυνομίας του Τσάρου, για να σπείρει τον αντισημιτισμό), γνωρίζουν τεράστιες πωλήσεις σε όλο τον αραβικό κόσμο, διευκολύνοντας την αποδοχή των κυρηγμάτων μίσους των ισλαμοφασιστών. Ακόμα, ο μουφτής χρησιμοποίησε τις εκτεταμένες διασυνδέσεις του διεθνώς για να βρει χρηματοδότες και υποστηρικτές. Στο ρόλο του ηγέτη των Παλαιστινίων τον διαδέχτηκε ο ανιψιός του (και επίσης πνευματικό του παιδί), Ραχμάν Αμπντούλ Ραούφ Ελ Χουσεϊνί, πιο γνωστός με το ψευδώνυμο Γιασέρ Αραφάτ, ποτέ δεν έκρυψε το θαυμασμό για το έργο του θείου του και την τιμή που ένιωθε να συνεχίζει στα βήματά του!

Σήμερα ο σύγχρονος δημοκρατικός κόσμος αντιμετωπίζει πιο έντονα από ποτέ την απειλή του ριζοσπαστικού ισλαμισμού. Με συμπαραστάτες, φυσικά, τους γνωστούς φαικόκκινους εχθρούς της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ο ισλαμικός θρησκευτικός φονταμενταλισμός, ανακατεμένος συχνά με εθνικιστικές επιδιώξεις, έχει δείξει τα δόντια του επανειλημμένως. Η στρατιωτική υποταγή του είναι αναγκαία, όσο αναγκαία ήταν και η στρατιωτική ήττα της Γερμανίας για την εκρίζωση του ναζισμού. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια να αφήνουμε τα ριζοσπαστικά στοιχεία να ισχυροποιούνται μέσα στο Ισλάμ και να τα κοιτάμε παθητικά. Η απειλή είναι πλέον ευθεία και άμεση.

Οι μεταρρυθμιστικές και ανανεωτικές τάσεις μέσα στο ίδιο το Ισλάμ δεν μπόρεσαν 800 χρόνια τώρα να ανθίσουν από μόνες τους. Δίχως εξωτερική βοήθεια είναι αμφίβολο αν θα τα καταφέρουν σε άλλα τόσα. Η παρέμβασή του ελεύθερου δημοκρατικού κόσμου είναι επιβεβλημένη τόσο για την αντιμετώπιση των επιθετικών ριζοσπαστικών στοιχείων, όσο και για να δημιουργήσουν (έστω και τεχνητά στην αρχή) τις συνθήκες ώστε να ξεπηδήσει μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία ευημερίας. Η αποφασιστικότητά μας να αντιμετωπίσουμε τις νέες απειλές του 21ου αιώνα, θα κρίνει και την επιβίωση των κοινωνιών μας, του πολιτισμού μας και των αξιών πάνω στις οποίες τον οικοδομήσαμε.