ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΦΕΥΡΕΣΕΙΣ

Ο σανός, το θερμός ή το αντισυλληπτικό χάπι; Ανθρωποι του πνεύματος καταθέτουν τις δικές τους απόψεις

«Ο σανός είναι μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις». Αυτό υποστηρίζει ο Φρίμαν Ντάισον, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον. Μπορεί να είναι αρκετοί εκείνοι που μειδιούν διαβάζοντας ότι το σανό θεωρείται εφεύρεση αλλά η επιχειρηματολογία του κ. Ντάισον είναι απολύτως πειστική: «Χωρίς τροφή δεν θα μπορούσε να γίνει εκτροφή αλόγων στα κρύα κράτη του Βορρά και χωρίς άλογα ο πολιτισμός δεν θα είχε περάσει πέρα από τις βουνοκορφές των Αλπεων αλλά θα είχε παραμείνει στην Αθήνα και στη Ρώμη. Η μετακίνηση των πληθυσμών, η διάδοση των ιδεών και η ίδρυση μεγάλων πόλεων, όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, το Βερολίνο, οφείλεται στα άλογα». Αν μέχρι πρότινος πιστεύατε ότι το Διαδίκτυο, το τηλέφωνο και ο προσωπικός υπολογιστής είναι οι σημαντικότερες εφευρέσεις του αιώνα, ίσως είναι καιρός να αναθεωρήσετε τις απόψεις σας. Ορισμένα από τα πιο «φωτεινά μυαλά» των ΗΠΑ έδωσαν τη δική τους αιτιολογημένη απάντηση στο ερώτημα «Ποια είναι η σημαντικότερη ανακάλυψη τα τελευταία 2.000 χρόνια;». Το ερώτημα τέθηκε «διαδικτυακώς» από τον Τζον Μπρόκμαν, γνωστό εκδότη επιστημονικών βιβλίων και ιδρυτή της περιώνυμης ­ στους κύκλους των πανεπιστημιακών ­ «λέσχης σοφών» που φέρει την ονομασία Reality Club.

Οι απαντήσεις 100 και πλέον στοχαστών αλλά και εκπροσώπων των ΜΜΕ θα συμπεριληφθούν στο βιβλίο που πρόκειται να εκδοθεί τον επόμενο μήνα. Οι άνθρωποι λοιπόν του πνεύματος αποφάσισαν ότι αντικείμενα όπως το καλάθι της νοικοκυράς, τα γυαλιά μυωπίας ή ακόμη και το θερμός είναι τα εφευρήματα τα οποία σηματοδοτούν τον αιώνα που φεύγει. Ο Λίον Λέντερμεν, διευθυντής του Εργαστηρίου Πυρηνικής Φυσικής των ΗΠΑ (Fermilab), ανακηρύσσει το θερμός ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα του ανθρωπίνου πνεύματος. Ο λόγος; «Τι θα έκαναν όλοι αυτοί οι ερευνητές επιστημονικών προγραμμάτων, ακόμη και οι λάτρεις του ψαρέματος, αν δεν είχαν το ζεστό ρόφημα του θερμός όλες αυτές τις ατελείωτες ώρες προσμονής και αναμονής του επιθυμητού αποτελέσματος;». Αρκετοί είναι επίσης εκείνοι που θεώρησαν το αντισυλληπτικό χάπι μια από τις σημαντικότερες εφευρέσεις. «Η μέθοδος της αντισύλληψης δεν άλλαξε μόνο τον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία. Πολύ περισσότερο συνέβαλε στη διάδοση της αντίληψης ότι οι άνθρωποι και δη οι γυναίκες μπορούν να ελέγξουν το σώμα τους» αιτιολόγησε την απάντησή του ο καθηγητής Φυσιολογίας Κόλιν Μπλέικμορ. Ενώ ο Τζέρεμι Τσέρφας, εκφωνητής ειδήσεων, πρότεινε το καλάθι ως το πιο βασικό αντικείμενο που επινόησε ο ανθρώπινος νους με την αιτιολογία: «Θα ήμασταν ένα τίποτα αν δεν είχαμε το καλάθι για να μαζεύουμε πράγματα». Το ερώτημα όμως που ανακύπτει είναι ­ ίσως θα μπορούσε να γίνει και θέμα πανεπιστημιακού σεμιναρίου ­ το κατά πόσον συνέβαλε το γνωστό αντικείμενο συλλογής πραγμάτων στην ανάπτυξη και περαιτέρω πρόοδο του ανθρωπίνου γένους! Οι απαντήσεις πάντως που δόθηκαν καταδεικνύουν ότι όσο πιο απλά και τετριμμένα τα αντικείμενα τόσο μεγαλύτερη σημασία έχουν για την πρόοδο της ανθρωπότητας. Φαντασθείτε λοιπόν σε τι μαύρες εποχές θα παρέμενε ο άνθρωπος αν δεν είχαν επινοηθεί το σαπούνι ή τα είδη υγιεινής. Ο Τζέιμς Ο' Ντόνελ, καθηγητής θετικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, θεωρεί ότι «τα είδη υγιεινής έχουν σώσει περισσότερες ζωές από ό,τι τα αντιβιοτικά και τα χειρουργεία». Ενώ ο δανός συγγραφέας Τορ Νορετράντερς πιστεύει ότι ο καθρέφτης είναι η καλύτερη εφεύρεση διότι «δεν θα ήμασταν σε θέση να καταλάβουμε την κατάσταση του ανθρώπου αν δεν γνωρίζαμε πώς είναι ο άνθρωπος». Ως φαίνεται η ματαιοδοξία του ανθρώπου είναι και αυτό ένα σημαντικό εφόδιο για την πρόοδο του ατόμου ανά τους αιώνες. «Οι σημαντικότερες εφευρέσεις των τελευταίων 2.000 ετών» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Τζον Μπρόκμαν, το οποίο πρόκειται να εκδοθεί στις 23 Μαρτίου από τον εκδοτικό οίκο Weidenfeld & Nicolson. Για όσους ενδιαφέρονται να ξεφυλλίσουν το βιβλίο διαδικτυακώς, η ηλεκτρονική διεύθυνση είναι: http: //www. edge. org/documents/Invention. html

Εφεύρεση: Καθρέφτης

Προτάθηκε: Από τον Τορ Νορετράντερς, δανό συγγραφέα επιστημονικών βιβλίων

Αιτιολογία: «Επειδή θέλουμε να βλέπουμε στην ψυχή μας»

Σχόλιο: «Οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν τον καθρέφτη επειδή είναι ματαιόδοξοι»

Εφεύρεση: Είδη υγιεινής

Προτάθηκε: Από τον Τζέιμς Ο' Ντόνελ, καθηγητή θετικών επιστημών

Αιτιολογία: «Εχει σώσει περισσότερες ζωές από ό,τι τα αντιβιοτικά και τα χειρουργεία»

Εφεύρεση: Θερμός

Προτάθηκε: Από τον Λίον Λέντερμαν, διευθυντή Εργαστηρίου Πυρηνικής Φυσικής

Αιτιολογία: «Τι θα έκαναν οι ερευνητές και οι λάτρεις του ψαρέματος χωρίς ένα φλιτζάνι ζεστό καφέ;»

Εφεύρεση: Καλάθι

Προτάθηκε: Από τον Τζέρεμι Τσέρφας, εκφωνητή ειδήσεων

Αιτιολογία: «Ο ανθρώπινος πολιτισμός δεν θα είχε εξελιχθεί αν δεν είχαμε τη δυνατότητα να μαζεύουμε πράγματα»

Σχόλιο: «Η απάντηση αποπροσανατολίζει, διότι το καλάθι είχε ανακαλυφθεί πολύ πριν από τη γέννηση του Χριστού»

Εφεύρεση: Τηλεόραση

Προτάθηκε: Από τη Βιβιάνα Κούτσμαν, φλαουτίστρια

Αιτιολογία: «Το πιο δυνατό μέσο χειραγώγησης της μάζας που έχει ποτέ εφευρεθεί»

Εφεύρεση: Σανός

Προτάθηκε: Από τον Φρίμαν Ντάισον, φιλόσοφο

Αιτιολογία: «Ο άνθρωπος που "ανακάλυψε" τον σανό πρέπει να ήταν ιδιοφυΐα. Τα άλογα απέκτησαν τροφή ακόμη και στις χώρες με κρύο κλίμα και έτσι ήταν δυνατή η ίδρυση και άλλων πόλεων εκτός από την Αθήνα και τη Ρώμη»

Εφεύρεση: Αντισυλληπτικό χάπι

Προτάθηκε: Από τον Κόλιν Μπλέικμορ, καθηγητή Φυσιολογίας

Αιτιολογία: «Το χάπι αποβλέπει στην πρόληψη της σύλληψης και της τεκνοποίησης»

Σχόλιο: «Χωρίς το χάπι η δεκαετία του '60 θα ήταν διαφορετική»

Εφεύρεση: Γυαλιά

μυωπίας

Προτάθηκε: Από τον Νίκολας Χάμφρι, ψυχολόγο

Αιτιολογία: «Χωρίς τα γυαλιά, η πολιτική και η οικονομική εξουσία θα ήταν στα χέρια των τριαντάρηδων».

Εφεύρεση: Οινοπνευματώδη ποτά

Προτάθηκε: Από Ρον Κούπερ, καλλιτέχνη

Αιτιολογία: «Χωρίς αλκοόλ η ζωή θα ήταν πολύ βαρετή»

Εφεύρεση: Χαρτί

Προτάθηκε: Από τον Κλίφορντ Πίκαρτ, μέλος της ερευνητικής ομάδας της εταιρείας υπολογιστών ΙΒΜ

Αιτιολογία: «Το χαρτί είναι ίσως το καλύτερο μέσο μετάδοσης των ιδεών και σκέψεων του ανθρώπου»